• PATRON NASZEJ SZKOŁY

          Adam Mickiewicz to najwybitniejszy poeta polski, którego dzieła na trwałe weszły do polskiej kultury. Ten wieszcz narodowy jest patronem naszej szkoły.                                                                    

          "Portret Adama Mickiewicza na Judahu skale", Walenty Wańkowicz, 1828,
          fot. Piotr Ligier / Muzeum Narodowe w Warszawie

           

          ŻYCIORYS ADAMA MICKIEWICZA

          Dzieciństwo i młodość

          Adam Bernard Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 roku w Zaosiu niedaleko Nowogródka bądź, jak podają inne źródła w Nowogródku. Pochodził z rodziny drobnoszlacheckiej. Jego ojciec, Mikołaj, był nowogródzkim adwokatem, matka, Barbara z domu Majewska, córką ekonoma z Czombrowa. Mickiewiczowie nie byli bogaci, wynajmowali mieszkanie w Nowogródku. 

          Ojciec, Mikołaj Mickiewicz, sprawował urząd komornika i miał praktykę adwokacką w Nowogródku. Wielki wpływ na życie poety miała jego matka. Gdy Adam był małym chłopcem, lubił siadać na trenie jej długiej, obszernej sukni i ciągnąc się w ten sposób na nim po pokoju, wyobrażał sobie, że płynie po morzu albo jedzie saniami.

          Od najmłodszych lat miał bujną wyobraźnię, ale nic nie wskazywało na to, że zostanie wielkim poetą, tym bardziej, że w dzieciństwie czuł wręcz wstręt do pisania. Miał poważne kłopoty z kaligrafią. Choć trudności te z czasem udało mu się przezwyciężyć, to charakter jego pisma na stałe pozostał nieczytelny.

          W powiatowej szkole dominikanów Adam uczył się dobrze, ale jego świadectwa nie były wzorowe. Zdarzyło się nawet, że powtarzał trzecią klasę – najprawdopodobniej z powodu słabego zdrowia.

          Mając jedenaście lat, zaczął pisać wiersze, co zresztą należało wówczas do programu nauczania. W roku 1811 ułożył swój pierwszy ważniejszy wiersz o pożarze Nowogródka. Jego ojciec ratował wówczas jakieś papiery przechowywane na dzwonnicy. Poparzony i schorowany zmarł 16 maja 1812 roku pozostawiając czterech synów i żonę z długami i w niedostatku.

          W 1815 roku Adam skończył klasę szóstą i swoją średnią edukację.

          Studia w Wilnie

          Jako siedemnastolatek wyjechał na studia do Wilna. Rozpoczął je na wydziale Fizycznym i Matematycznym, a dopiero na drugim roku mógł poświęcić się wybranym przez siebie naukom filologicznym. Podczas nauki otrzymywał stypendium nauczycielskie, które później zobowiązywało do odpracowania dwóch lat w zawodzie nauczyciela w wyznaczonej szkole.

          Latem 1819 roku, po zdaniu końcowych egzaminów został skierowany do powiatowej szkoły w Kownie, gdzie czekała go żmudna i źle opłacana praca nauczyciela.

          Przyjaciele Adama Mickiewicza

          Na studiach nawiązał liczne przyjaźnie i jako student III roku z grupą kolegów założył tajne Towarzystwo Filomatów (Miłośników Nauki), którego celem były „nauka i zabawa”, a zasadami „otwartość, przyjaźń, szczerość.” Cała ich działalność prowadzona była z myślą o ojczyźnie, stąd etyka obowiązku, cnota powinności społecznych, walka z egoizmem.

          Na spotkaniach naukowych każdy z filomatów przedstawiał do oceny własne prace. W tym gronie Adam czytał też swoje pierwsze utwory.

          Jego wileńscy przyjaciele odegrali dużą rolę w kształtowaniu geniuszu poetyckiego poety. Najbliższym z licznego otoczenia przyjaciół był jego kolega z lat dziecięcych Jan Czeczot, a także Tomasz Zan -  przywódca związków studenckich: Filomatów, Filaretów i Promienistych.

          Wszystkim swoim przyjaciołom, w 1812 roku Mickiewicz zadedykował „Poezje” , które otworzyły nową epokę w literaturze polskiej. Ta niezwykła dedykacja wzbudziła wówczas duże zainteresowanie i zdziwienie.

          Adam Mickiewicz i jego wielka młodzieńcza miłość

          W czasie wakacji w 1818 roku poeta poznał Marię z rodziny Wereszczaków. Jej wdzięk, słodycz, urok jej marzycielskiego usposobienia i wysoka inteligencja zjednały serce młodego poety. Wspólne zabawy w dworze tuhanowickim, wycieczki, przejażdżki po pięknej Świtezi zbliżały młodych ludzi coraz bardziej, aż wreszcie powstała miłość głęboka i potężna.

          W październiku 1820 r. umiera matka poety, a cios ten wyprzedziła katastrofa może nie mniej dla niego bolesna: rozstania sięz Marylą Wereszczakówną.

          Adam Mickiewicz na obczyźnie

          Począwszy od roku 1820 Adam Mickiewicz dużo pisał. Powstały ballady, bajki, powieść poetycka „Grażyna” , „Oda do młodości” , „Pieśń Filaretów” . W tym czasie Mickiewicz działał aktywnie w Towarzystwie Filomatów, uświadamiając młodym ludziom konieczność walki z zaborcą. Niestety, za tę działalność Adam wraz z kolegami został aresztowany i osadzony w zamienionym na więzienie Klasztorze Bazylianów w pobliżu Ostrej Bramy.

          Po półrocznym tam pobycie, zwolniony i skazany na zesłanie w głąb Rosji, przebywał w Petersburgu, Odessie, Moskwie. Pięcioletni pobyt Mickiewicza w Rosji był czasem dla niego owocnym. Tu zetknął się z rosyjskim życiem literackim oraz działalnością spiskową. Napisał wówczas „Sonety Krymskie” , „Konrada Wallenroda” oraz wiersz „Do przyjaciół Moskali”.

          W 1829 roku opuścił Rosję i rozpoczął swą wielką prawie dwuletnią wędrówkę po Europie. W ciągu roku odwiedził całe Niemcy, Szwajcarię i Włochy. Podczas pobytu Mickiewicza we Włoszech wybuchło powstanie listopadowe i powszechnie spodziewano się szybkiego powrotu poety do kraju. On jednak dotarł jedynie do Wielkopolski. Próbował przyłączyć się do powstania, ale wobec wyraźnych oznak zbliżającej się klęski z zamiaru przedostania się do Królestwa zrezygnował. Gdy powstanie upadło, wyruszył z wielką falą uchodźców do Drezna. Tam w porywie natchnienia stworzył III część„Dziadów” . Po przybyciu do Francji jak większość emigrantów pozbawiony był środków do życia i narażony na szykany policji. Włączył się aktywnie w życie emigracji, działał m.in. w Towarzystwie Literackim, Towarzystwie Pomocy Naukowej, Komitecie Narodowym Lelewela chcąc przygotować ją do powrotu do kraju. Głównymi utworami związanymi z ta działalnością poety stały się „Księgi narodu polskiego” i „Księgi pielgrzymstwa polskiego” oraz artykuły ogłaszane w „Pielgrzymie Polskim” , którego przez pewien okres był głównym redaktorem. W 1834 roku powstał poemat„Pan Tadeusz ”, w którym Mickiewicz wskrzesił wartość narodowej historii.

          Małżeństwo

          Adam Mickiewicz ożenił się z Celiną Szymanowską. Mickiewiczowie przeżyli ze sobą dwadzieścia lat. Mieli sześcioro dzieci. W 1835 roku przyszła na świat najstarsza córka – Maria, w 1838 roku – Władysław (przyszły biograf ojca). Kolejnymi dziećmi byli: Helena, Aleksander, Jan i Józef.

          Wykłady w College de France

          W 1840 roku w College de France, istniejącej do dziś słynnej instytucji naukowej w Paryżu, utworzono katedrę literatur słowiańskich a zaszczytne stanowisko wykładowcy powierzono Mickiewiczowi. Jego wykłady cieszyły się ogromną popularnością zarówno wśród Polaków, jak i cudzoziemców.

          Ostatnie podróże

          W czasie Wiosny Ludów (1848) Mickiewicz udał się do Rzymu, aby tu stworzyć własną formację wojskową (Legion Polski), która miała wziąć udział w europejskich walkach ludów i tym samym przyczynić się do odzyskania przez Polskę niepodległości. Niestety, bez poparcia papieża i wpływowych emigracyjnych stronnictw próby te skończyły się niepowodzeniem.

          Później swoje nadzieje polityczne na odzyskanie przez Polskę niepodległości związał Mickiewicz z osobą Napoleona III oraz rozpoczętą w 1854 r. wojną krymską. W 1855 roku wyjechał do Konstantynopola, by wesprzeć akcje tworzenia polskich formacji wojskowych. W Konstantynopolu poeta żył bardzo skromnie. Rozgoryczony politycznymi niepowodzeniami, zmęczony psychicznie i fizycznie uległ niespodziewanie atakowi cholery. 26 listopada 1855r. Adam Mickiewicz zmarł. Został pochowany w Paryżu, na polskim cmentarzu w Montmorency pod Paryżem. Przed zbliżającym się stuleciem urodzin, w roku 1890 sprowadzono jego trumnę na Wawel. Było to uznanie szczególnej roli Mickiewicza i jego poezji w życiu narodu, nie mającego swojego państwa, żyjącego pod trzema zaborami.

           

          Bibliografia:

          Krzyżanowski J., Dzieje literatury polskiej, PWN, Warszawa 1979.

          Łukasiewicz J. Mickiewicz. Wrocław 1999.

          https://culture.pl/pl/tworca/adam-mickiewicz

          https://dzieje.pl/postacie/adam-mickiewicz-1798-1855

           

           

    • Kontakty

      • Zespół Szkolno - Przedszkolny Borowej
      • 17 5815594 - Szkoła Podstawowa 17 5815357 - Przedszkole Adresy elektronicznych skrzynek podawczych Szkoły Podstawowej im. A. Mickiewicza w Borowej na portalu ePUAP: /SP_BOROWA/skrytka /SP_BOROWA/SkrytkaESP
      • Szkoła Podstawowa - Borowa 248 Przedszkole - Pławo 73 A Poland
    • Logowanie